Ο Αλμπέρ Καμύ (Albert Camus, 7 Νοεμβρίου 1913 – 4 Ιανουαρίου 1960) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Γάλλους φιλοσόφους, λογοτέχνες και συγγραφείς του 20ού αιώνα. Στο έργο του συνυπάρχουν η φιλοσοφική αναζήτηση, η ηθική στάση απέναντι στον κόσμο και η τέχνη του λόγου. Καταξιώθηκε τόσο για τα μυθιστορήματα και τα θεατρικά του έργα, όσο και για τα φιλοσοφικά του δοκίμια. Θεωρείται θεμελιωτής της φιλοσοφίας του παραλόγου, χωρίς ποτέ να εγκλωβιστεί σε κάποια ιδεολογική «ορθοδοξία».
Γεννήθηκε στο Μοντοβί της Αλγερίας από πατέρα Γάλλο χωρικό αλσατικής καταγωγής, τον Λυσιέν, που εργαζόταν για έναν έμπορο κρασιού, και μητέρα Ισπανίδα, αναλφάβητη και βαρήκοη. Είχε έναν μεγαλύτερο αδελφό. Ο πατέρας του επιστρατεύτηκε το 1914 και τραυματίστηκε θανάσιμα στη μάχη του Μάρνη. Ο μικρός Αλμπέρ γνώρισε τον πατέρα του μόνο μέσα από μία φωτογραφία και την ανατριχιαστική αφήγηση της φρίκης που εκείνος ένιωσε βλέποντας μια εκτέλεση , μια σκηνή που εντυπώθηκε βαθιά στον ψυχισμό του Καμύ και επανέρχεται εμμέσως στο έργο του.
Η οικογένεια εγκαταστάθηκε στο Αλγέρι, ζώντας σε συνθήκες φτώχειας. Ο Καμύ μεγάλωσε μέσα στην ένδεια, αλλά χάρη στην υποστήριξη φωτισμένων καθηγητών του, όπως ο Ζαν Γκρενιέ, κατάφερε να σπουδάσει φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Αλγερίου. Εκεί ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με το έργο του Νίτσε και άρχισε να διαμορφώνει τον πνευματικό του ορίζοντα. To 1930, εμφάνισε την πρώτη κρίση φυματίωσης, γεγονός που τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την προοπτική της ακαδημαϊκής καριέρας, καθώς δεν μπόρεσε να δώσει τον διαγωνισμό agrégation. Για να συντηρηθεί, έκανε ιδιαίτερα μαθήματα και εργάστηκε σε διάφορες δουλειές.
Το 1932 δημοσιεύει τα πρώτα του κείμενα στο περιοδικό Sud, ενώ το 1935 ιδρύει το "Θέατρο της Εργασίας" (Théâtre du Travail), στο οποίο εργάζεται ως σκηνοθέτης, διασκευαστής και ηθοποιός. Το 1937 εκδίδει το πρώτο του βιβλίο Ο Ανάποδος και το Δίκιο, ενώ την ίδια περίοδο αποχωρεί από το Κομμουνιστικό Κόμμα, εκφράζοντας την αντίθεσή του στις ολοκληρωτικές μεθόδους.
Το 1940 μετακομίζει στη Γαλλία και συνεργάζεται με την αντιστασιακή εφημερίδα Combat, της οποίας αργότερα αναλαμβάνει τη διεύθυνση. Μέσα στον πόλεμο, δημοσιεύει το εμβληματικό του μυθιστόρημα Ο Ξένος (1942), καθώς και το φιλοσοφικό δοκίμιο Ο Μύθος του Σίσυφου, όπου διατυπώνει τον στοχασμό του για το παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης και τη σημασία της εξέγερσης απέναντι στην αδιαφορία του σύμπαντος. Ο άνθρωπος, σύμφωνα με τον Καμύ, καλείται να ζήσει και να δημιουργήσει νόημα, ακόμη και όταν αυτό δεν του προσφέρεται έτοιμο από κάποιο θεό ή ιδεολογία.
Ακολουθούν έργα όπως Η Πανούκλα (1947), Οι Δίκαιοι (1949) και Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος (1951), στα οποία αναπτύσσει τον προβληματισμό του γύρω από την ηθική, την πολιτική βία και την αναζήτηση του ανθρώπινου μέτρου. Η κριτική του προς τη μαρξιστική ιδεολογία και την επαναστατική βία φέρνει ρήξη με πολλούς διανοούμενους της εποχής, ιδιαίτερα με τον Ζαν-Πωλ Σαρτρ.
Το 1956, εν μέσω του πολέμου της Αλγερίας, ο Καμύ προτείνει μια «πολιτική ανακωχή», προσπαθώντας να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα στους Άραβες και τους Γάλλους αποίκους. Η στάση του αυτή αποδοκιμάζεται και από τις δύο πλευρές. Την ίδια χρονιά δημοσιεύει Την Πτώση, ένα στοχαστικό έργο γεμάτο ειρωνεία, που εκφράζει την υπαρξιακή του απογοήτευση και τη ματαιότητα της ηθικής αυταρέσκειας.
Το 1957 τιμάται με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, για το σύνολο του έργου του και «για τη συμβολή του στον φωτισμό της ανθρώπινης συνείδησης με ειλικρίνεια και καθαρότητα». Ήταν μόλις 44 ετών. Παρά τη φήμη του, παρέμεινε απλός και προσγειωμένος. Στα βιβλία του συχνά σημείωνε: «Στη μητέρα μου, που δεν θα μπορέσει ποτέ να το διαβάσει», υπενθυμίζοντας την ταπεινή του καταγωγή και την τρυφερή, σιωπηλή σχέση τους.
Ο ξαφνικός θάνατός του, στις 4 Ιανουαρίου 1960, σε αυτοκινητικό δυστύχημα, προκάλεσε παγκόσμια θλίψη. Ο Καμύ σκοτώθηκε ακαριαία όταν το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε ξέφυγε από την πορεία του και προσέκρουσε σε δέντρο. Στον χαρτοφύλακά του βρέθηκαν οι πρώτες σημειώσεις του ημιτελούς μυθιστορήματος Ο Πρώτος Άνθρωπος, που δημοσιεύτηκε μεταθανάτια το 1994.
Ο Αλμπέρ Καμύ έζησε 47 χρόνια – 27 στην Αλγερία και 20 στη Γαλλία. Όμως ο στοχασμός του για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ελευθερία, την ευθύνη και την ανάγκη της ηθικής επιλογής μέσα σε έναν παράλογο κόσμο, παραμένει διαχρονικός. Ήταν, όπως έλεγε ο ίδιος, "ούτε με τον θύτη ούτε με το θύμα", αλλά πάντα με τον άνθρωπο που αγωνίζεται, σιωπηλά και θαρραλέα, να παραμείνει όρθιος.
